BLOOMBERG HT/ÖZEL– Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın KKM işlemleriyle ilgili bankalara yeni bir uyarıda bulunduğu belirtildi.
Merkez Bankası’ndan bankalara iletilen ‘sözlü uyarı’da, bazı bankaların Hazine’ye karşı Döviz Korumalı Mevduat’tan çıkan yatırımcıların TL’si ile bazı bankaların döviz satın aldığı, ertesi gün bu dövizin işlem gördüğü belirtildi. Merkez Bankası tarafından sağlanan Döviz Korumalı Mevduata aktarılmıştır.
Bunu yapan bankaların TCMB tarafından uyarıldığı ve “Bu işlemlerin tespit edilmesi durumunda bu işlemlerin TL’ye çevrilmesinden sayılmayacağının” söylendiği vurgulandı.
Bankalar için Hazine’nin döviz korumalı mevduatı, Merkez Bankası fonlaması dışında en ucuz kaynak yaratma yöntemi haline geldi. TL’si olanların KKM süreçlerinde “poliçe faizi +3 puan” olarak belirlenen faiz, son faiz indiriminin ardından yüzde 11,5’e geriledi.
Getirisinin düşük olması nedeniyle mudilerin değerli bir kısmı vadesi gelen işi yenilemeyi tercih etmemektedir.
Bankalar, aslında TL yatırımcısı olan bu mudiye düz vadeli mevduata geçerlerse %28-32’nin ortasında faiz ödemek zorunda kalıyor.
Merkez Bankası, 26 Ocak’ta yaptığı düzenleme ile döviz karşılığı yapılan Döviz Korumalı Mevduat işlemlerinde faiz limitini kaldırdı. Bunun üzerine döviz KKM faiz oranları yükselerek bankadan bankaya değişse de yüzde 20 civarında sabitlendi.
Bu nedenle bazı bankaların, yüzde 30 gibi yüksek faizli TL mevduat maliyetine katlanmak yerine, müşterilerini yüzde 20 civarında maliyet oluşturan Merkez Bankası’nın karşı taraf KKM süreçlerine yönlendirdiği vurgulanıyor.
Son faiz indiriminin ardından bankaların müşterilerine kredi verirken uygulayabilecekleri faiz oranı yüzde 13’e geriledi. Ancak artan mevduat faizleri ve menkul kıymet yükümlülükleri dikkate alındığında bankaların toplam maliyetleri yüzde 22 civarındadır. Bu ortamın yarattığı negatif faiz marjı tüm bankaları yeni yollar aramaya itiyor. Bu sistem aynı zamanda bankaların toplam maliyetlerini nispeten düşük tutmak için de kullanılmaktadır.
Ancak gün içinde dövize çevrilmesi gereken TL KKM’nin döviz akışını ve talebini yöneterek kuru sabit tutmayı hedefleyen Merkez Bankası’nı zorluyor. Burada oluşan günlük döviz talebinden rahatsız olan TCMB’nin uyarılarına bu ilişkinin perde arkasında kaldığı söyleniyor.
Merkez Bankası ayrıca bilançolarındaki TL yükünün yüzde 50’yi ve yüzde 60’ı geçmemesi halinde bankalara ilave menkul kıymet bulundurma zorunluluğu getirdi. faiz oranı enflasyonu altında Bu bonoları ellerinde tutmak istemeyen bankalar, döviz mevduatlarını TL enstrümanlarına çevirmek için farklı yollar denemeye başladı. Tasarruf Mevduatı bu dönüşümün en değerli modüllerinden birini oluşturmaktadır.
Bu nedenle Merkez Bankası yaptığı uyarı ile bu yolu tercih eden bankalara “döviz talebini oluşturan bu hareket devam ettirilirse süreç, maliyeti düşse de menkul kıymet tutma yükünü azaltmayacaktır” uyarısında bulunuyor. İşlem TL çevrimi olarak sayılmayacağından bankanın alacağı azalır.
